To be or not to be...a mother?

Είχαμε μία φιλόλογο στη τρίτη δέσμη που είχε σπουδάσει και ψυχολογία. Τελικά παράτησε το σχολείο και αφοσιώθηκε στην έτερη ιδιότητά της. Αργότερα την είδα και στα τοπικά κανάλια, σε εκπομπή αμφιβόλου ποιότητας, με κληρικούς και θεολόγους να κάνουν συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για τον Μπαγάσα εκεί πάνω , και γενικά.

Μας έκανε έκθεση, που λες, και της άρεσε να κάνουμε debate μες στη τάξη. Λες και θα γινόμασταν όλες δικηγόροι ή πολιτικοί. Τελοσπάντων, συμμετείχα κι εγώ ένθερμα γιατί στην εφηβεία όλα ένθερμα πρέπει να είναι αλλιώς είσαι για φούντο.

Η ερώτηση της ημέρας ήταν "ποιο είναι το μεγαλύτερο δίλημμα στη ζωή ενός ανθρώπου;"

Ακούστηκαν διάφορα. Η επιλογή επαγγέλματος, η επιλογή συντρόφου, η επιλογή του τόπου που θα ζήσει κανείς, το αν θα κάνει οικογένεια ή όχι ήταν τα κυρίαρχα διλήμματα για δεκαοχτάρικα παιδιά της ανθρωπιστικής κατεύθυνσης.Η μπαλάντζα βέβαια έγειρε σαφώς προς την επιλογή επαγγέλματος.

Εκείνη την εποχή ήμαστε όλα αφιονισμένα άλογα κούρσας [ξεχνώντας ότι σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν ] που τρέχαν σα παλαβά να πιάσουν τα μόρια για τη γαμάτη πανεπιστημιακή σχολή και θα έλυναν έτσι άπαξ και διαπαντός όλα τα ζητήματα της ενήλικης ζωής. Χώρια που κάποιοι, παρά το στραπάτσο στον εργασιακό χώρο, ακόμα έτσι το βιώνουν.

Εμένα πάλι δυο πράγματα τριβέλιζαν το κεφάλι μου. Το πρώτο είπα να το αποσιωπήσω ακόμα και ως σκέψη γιατί δεν ήμουν δα και ο Άμλετ για να το πω. Το δεύτερο όμως το ξεστόμισα έστω και αν δεν ήμουν η Οριάνα Φαλλάτσι ["Γράμμα σε ένα παιδί που δε γεννήθηκε ποτέ"].

"Νομίζω πως το μεγαλύτερο δίλημμα στη ζωή ενός ανθρώπου είναι το αν θα κάνει παιδιά ή όχι! Και είναι το μόνο σοβαρό δίλημμα γιατί όποιο δρόμο κι αν διαλέξει δεν έχει επιστροφή" είπα με φωνή πολύ αλά Δαμανάκη [με πιάνει ώρες-ώρες, δε το έχω κοιτάξει].

Χαμός! Η χάβρα των ελληναρέων διαξιφίζετο για το νέο δίλημμα, στο debate που ομολογουμένως άλλαξε την πορεία της ανθρωπότητας.

Την τάξη επέβαλε η φιλόλογος παύλα ψυχολόγος λέγοντας πως αυτό δεν είναι πραγματικό δίλημμα γιατί η τεκνοποιία αφορά στο εγγενές ανθρώπινο ένστικτο της αναπαραγωγής, αν δε με απατά η μνήμη μου. Που ελπίζω να με απατά δηλαδή γιατί τώρα που το σκέφτομαι μου φαίνεται τεράστια κοτσάνα η απάντηση της πάλαι ποτέ καθηγήτριάς μου.

Είναι δεν είναι πραγματικό δίλημμα, εμένα ακόμα με βασανίζει. Πάτησα πλέον τα 30 και το άλλοτε θεωρητικό δίλημμα το έχω τώρα να πιπιλίζει το μυαλό μου, ενώ ένα βρέφος θα έπρεπε [?] να πιπιλίζει άλλα πιο ερωτογόνα σημεία του κορμιού μου [λέμε τώρα. πιο ερωτογόνο από τον εγκέφαλο δεν υπάρχει!].

Ακόμα δεν έχω αποφασίσει. Το ψάχνω το θέμα. Από τη μία σκέφτομαι τα συν. "Αν κάνεις ένα παιδί, άχρηστη", λέω στον εαυτό μου, "θα αγαπήσεις επιτέλους ολοκληρωτικά έναν άνθρωπο [κλεμμένο από μία φίλη μου που έγινε μάνα προσφάτως], θα ξεκαβαλήσεις το καλάμι που έχεις ιππεύσει από παιδί, θα δεις τον κόσμο με άλλα μάτια, θα αποκτήσει νόημα η αλλοπρόσαλλη ζωή σου, θα απολαύσεις κι εσύ αυτό που λένε το "θείο" δώρο της μητρότητας, και ίσως αγαπήσεις μαζί και τη ζωή".

"Αλλά κυρίως το παιδί θα σου δώσει την ευκαιρία να γίνεις γιαγιά!", μονολογώ. Oh, yes! Διότι, θα το πω κι αυτό -κομμάτια να γίνει-, το όνειρο μου ανέκαθεν ήταν να γίνω γιαγιά και τα εγγόνια και οι φίλοι τους να με έχουν σα μασκότ τους. Να φιλιέμαι με γλώσσα με τον γέρο μου μέσα στο κατάμεστο μετρό και να τους κάνουμε όλους να αηδιάζουν και να γελάμε μετά εμείς. Τέτοια σκέφτομαι. Μετά ήρθε κι η καρικατούρα η Θεοπούλα και με ξενέρωσε, αλλά παραμένω πιστή στο όνειρό μου να γίνω γιαγιά-γρια κλπ. Μπορεί να φταίει που μικρή είχα πρότυπο τη Διδώ Σωτηρίου που ήταν πάντοτε ηλικιωμένη. Τι να πω;

Αντίθετα όμως, το ενδιάμεσο στάδιο, ο γονεϊκός ρόλος, με δυσκολεύει. Γαμώτο. Πρέπει να το γεννήσεις, να το μεγαλώσεις, και μετά να το ψήσεις να κάνει παιδί και κυρίως να καταφέρεις να παραμείνεις εν ζωή για να δεις εγγόνι!! Μια ταλαιπωρία δηλαδή.

Τα πλην που σκέφτομαι είναι πιο πολλά απο τα συν. Θυμάμαι την ατάκα του Bill Murray στο Lost in translation ότι με το που έρθουν τα παιδιά σου στον κόσμο όλη η προηγούμενη σου ζωή χάνεται έτσι. Και λέγοντας αυτό χτύπησε τα δάχτυλά του, όπως άλλοι τα χτυπούν στις μπουζουκλερί και άλλοι καλώντας το γκαρσόνι...Αυτό μου έμεινε. Αυτό το τσαφ. "Τι έχω να χάσω;" συλλογιέμαι από την άλλη. " Σιγά τη ζωή που θα θυσιάσω"...λέω σε στιγμές κρίσης και αυτομομφής.

"Ε, πώς;" αντιλέγω αμέσως, στήνοντας μόνη μου ντιμπέιτ. "Φαντάζεσαι να θέλεις να διαβάσεις το τελευταίο βιβλίο του Μπρυκνέρ ή να θέλεις να δεις ένα ακόμα ντοκυμαντέρ για την Επανάσταση στη Κούβα και ο μπόμπιρας να θέλει να "δωγραφίθουμε μαδί θπιτάκια?" Δε θα μπορέσω να το αντέξω.

Ή το άλλο. Να μείνω έγκυος να κάνω ραγάδες, να μου φυτρώσουν τρίχες, να πάρω [κι άλλα] κιλά, να γεμίσω κυτταρίτιδα και να μου μείνει και ουλή στην κοιλιά από τη καισαρική; Και μετά να μου πέσει το στήθος μέχρι τον αστράγαλο από το θηλασμό; Δηλαδή να γίνω σα τέρας για ένα άλλο ανθρωπάκι; Για να μην πω για τον πόνο του φυσιολογικού τοκετού που όμοιός του δεν υπάρχει. Δε σφάξανε!

"Εν τω μεταξύ, αν γίνεις μάνα τελειώσαν τα αστεία", συνεχίζω την πολεμική μου. "Δεν έχει αλλάζω τους άντρες σαν τα πουκάμισα [πολύ ωραίο εξτρήμ σπορ], δεν έχει "αν δε γουστάρω εδώ τα μαζεύω και πάω Λατινική Αμερική", ή "φεύγω σε αποστολή με τους γιατρούς χωρίς σύνορα για ένα χρόνο", ή λέω κακές λέξεις όταν μιλάω με τους φίλους. Όχι! Το παιδί σημαίνει επιστράτευση, σημαίνει σοβαρότητα, σημαίνει υπευθυνότητα, σημαίνει αφοσίωση, σημαίνει υπομονή. Και ποιος τις έχασε τις ιδιότητες αυτές για να τις βρω εγώ; Και σημαίνει και ισόβια δέσμευση". Ωστόσο με το που φέρνω στο μυαλό μου τις λέξεις ισόβια και δέσμευση δίπλα-δίπλα με πιάνει ναυτία και κρίση πανικού. Σα μια φορά που ήμουν στις ΑΝΕΚ lines και είχε απαγορευτικό και έμεινα 24 ώρες σε ένα πλοίο και πρώτη φορά ήθελα να πιστέψω πως υπάρχουν ιπτάμενα χαλιά ή ο Πήγασος να έρθουν να με πάρουν να σωθώ από το μαρτύριο. Μη σου πω, στην απελπισία μου και ο Χάρος θα μου φαινόταν σαν τον Τζώρτζ Κλούνεϋ.

Είναι και το άλλο που με απασχολεί τελευταία! Είναι ηθικό να φέρεις παιδιά σ' αυτό τον κόσμο; Ο πλανήτης κοντεύει να μπατάρει από τον υπερπληθυσμό, δεν έχει ανάγκη από την αναπαραγωγή του είδους μας. Φυσικά δε τολμώ να τσαμπουνήσω τις οικολογικές μου ανησυχίες στους δικούς μου που, κατά το σενάριο της μάνας μου, περιμένουν λέει πώς και πώς το τηλεφώνημα όπου θα πω "κάθεστε; είμαι έγκυος!" Και ξέφρενοι πανηγυρισμοί θα ξεσπάσουν στο σπιτικό μας, σαν όταν πήρε η Ελλάς το κύπελλο στο ευρωμπάσκετ! Ταραρά ταράρα it's the final countdown! Περιμένουν δηλαδή το επιτυχές τρίποντο, αν με πιάνεις...

Ναι, αλλά εμένα είναι το ultimate επιχείρημα κατά της τεκνοποιίας αυτό με την ηθική! Αλήθεια το λέω. Σε τι θα ωφελήσει τον κόσμο η γέννηση ενός ακόμα παιδιού; Και σε τι κόσμο θα μεγαλώσει; Στον κόσμο που θα γίνονται πόλεμοι για το νερό, που ο πλανήτης από τη μια θα βουλιάζει σε πλημμύρες και από την άλλη θα βράζει σαν αυγό; Φαινόμενο θερμοκηπίου, you know. Έχω κι άλλα εφιαλτικά σενάρια αλλά θα τα κρατήσω για άλλο post.

Το μόνο που θέλω να πω είναι πως αυτά τα διλήμματα, αβάσιμα, μη πραγματικά, χαζά, ανυπόστατα, όπως θέλεις πες τα, με κυνηγούν ως και στον ύπνο μου. Απάντηση δε βρίσκω. Ο χρόνος τρέχει. Κι εγώ, θέλω άλλα τριάντα χρόνια να το σκεφτώ, να φιλοσοφήσω, να πάρω μιαν απόφαση.

Κι ούτε που με τουμπάρουν τα συναισθηματικά επιχειρήματα των δικών μου, ή επιχειρήματα του κοινού νου πως ο σκοπός του ανθρώπου είναι να κάνει παιδιά στον κόσμο. Ο πλανήτης μπάφιασε από αυτό τον σκοπό. Αλλά να μην ακούσω κι εγώ κάποιο άνθρωπο να με φωνάξει "μαμά";...

Έχω κάποιες συνομήλικες φίλες που κάναν παιδιά και θα μπορούσα να το συζητήσω με αυτές, να ξεδιαλύνω το κουβάρι στο μυαλό μου. Αλλά δε πάει ωραία να τις ρωτήσω γιατί θα είναι σα να τις καλώ σε απολογία. Είναι κι αυτές οι ρημάδες οι άμυνες που αναπτύσσουν οι άνθρωποι με τα χρόνια. Επειδή εγώ ζω μια ζωή διαφορετική πια, φοβάμαι πως θα αναγκαστούν να υπερασπιστούν σώνει και καλά τις επιλογές τους. Έπειτα, δε ξέρω αν θα αντέξω να ακούσω να μου αναμασούν τα επιχειρήματα που λέγαν οι μανάδες και οι γιαγιάδες τους. Και τέλος, ποια θα μου πει "μη κάνεις παιδιά, δεν αξίζει"; Εννοείται, πως αφού κάνανε την επιλογή να φέρουν παιδιά στον κόσμο, το πιστεύουν αυτό.

Γι' αυτό σου λέω, Αγία Μπλογκερία, κάνε το θαύμα σου! Βοήθα να πάρω μιαν απόφαση πριν την κλιμακτήριο...

It's the final countdown...